Quy trình sản xuất và công dụng của Đạm Cá

Quy trình sản xuất phân đạm cá nguyên chất

 

Phân đạm cá nguyên chất là một loại phân bón hữu cơ được chế biến từ cá tươi hoặc phụ phẩm cá (đầu, xương, nội tạng, vây), trải qua quá trình thủy phân hoặc lên men để chuyển hóa protein thành các hợp chất dễ tiêu, giúp cây trồng hấp thụ nhanh chóng. Dưới đây là quy trình sản xuất cơ bản:

 

1. **Chuẩn bị nguyên liệu**:

– Nguyên liệu chủ đạo là cá tươi (cá nước ngọt như cá tra, cá rô phi, hoặc cá biển như cá mòi). Phụ phẩm từ các nhà máy chế biến thủy sản cũng thường được sử dụng để giảm chi phí.

– Nếu dùng cá ướp muối, cần rửa sạch để loại bỏ muối, tránh ức chế vi sinh vật trong quá trình phân hủy.

 

2. **Xay nhuyễn cá**:

– Cá được xay nhỏ để tăng diện tích tiếp xúc, giúp quá trình thủy phân hoặc lên men diễn ra hiệu quả hơn.

 

3. **Thêm chất xúc tác**:

– **Phương pháp truyền thống**: Trộn cá với rỉ đường (mật rỉ) theo tỷ lệ khoảng 10:1 (10 kg cá : 1 kg rỉ đường) để cung cấp nguồn carbon cho vi sinh vật phân hủy tự nhiên.

– **Phương pháp vi sinh hiện đại**: Sử dụng chế phẩm vi sinh (như men vi sinh EM, protease) với tỷ lệ 10:1 hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Các vi sinh vật này thúc đẩy quá trình thủy phân protein thành axit amin và peptide.

 

4. **Lên men hoặc thủy phân**:

– Hỗn hợp được cho vào thùng kín (phuy nhựa hoặc bể chứa), đổ đầy khoảng 2/3 để chừa không gian cho khí sinh ra. Đậy nắp nhưng cần có lỗ thoát khí để tránh áp suất tích tụ.

– Quá trình lên men kéo dài từ 1-2 tháng (với vi sinh) hoặc 4-6 tháng (truyền thống). Trong 5-10 ngày đầu, cần trộn đều hoặc nhấn cá xuống để đảm bảo ngập men, tránh mùi hôi.

 

5. **Lọc và thu sản phẩm**:

– Sau khi hoàn tất, hỗn hợp được lọc qua lưới để tách phần dịch lỏng (đạm cá nguyên chất) và phần bã. Phần bã có thể ủ tiếp hoặc dùng làm phân bón rắn.

– Dịch đạm cá thường có màu nâu đỏ, mùi mắm nhẹ (nếu dùng vi sinh) hoặc mùi mạnh hơn (phương pháp truyền thống).

 

6. **Đóng gói và bảo quản**:

– Dịch đạm cá được chiết vào chai, can nhựa, bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để duy trì chất lượng.

 

### Công dụng của phân đạm cá nguyên chất

 

Phân đạm cá nguyên chất chứa nhiều axit amin (khoảng 17-20 loại), đạm hữu cơ, vitamin (A, D, B), khoáng chất (N, P, K, Ca, Mg, Zn…), và đôi khi bổ sung vi sinh vật có lợi. Nhờ đó, nó mang lại nhiều lợi ích cho cây trồng và đất đai:

 

1. **Cung cấp dinh dưỡng dễ hấp thu**:

– Đạm trong phân cá ở dạng axit amin và peptide, giúp cây hấp thu ngay lập tức mà không cần chuyển hóa phức tạp trong đất. Điều này đặc biệt hữu ích khi cây yếu, rễ tổn thương hoặc cần phục hồi nhanh.

 

2. **Thúc đẩy sinh trưởng và năng suất**:

– Kích thích cây phát triển mạnh: lá xanh dày, thân khỏe, rễ dài và sâu.

– Với cây hoa (hồng, lan), đạm cá giúp hoa to, màu sắc đậm, lâu tàn.

– Với cây ăn trái (xoài, sầu riêng, cam), tăng tỷ lệ đậu trái, trái to đều, chất lượng cao.

 

3. **Cải tạo đất**:

– Bổ sung chất hữu cơ và vi sinh vật có lợi, làm đất tơi xốp, tăng độ phì nhiêu.

– Giải độc đất bị nhiễm phèn, nitrat, hoặc dư lượng hóa chất từ phân bón vô cơ.

 

4. **Tăng sức đề kháng cho cây**:

– Các peptide hoạt tính sinh học và vi lượng (Mn, Zn, Fe) giúp cây chống chịu sâu bệnh, nấm mốc, và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

 

5. **Thân thiện môi trường và tiết kiệm chi phí**:

– Là phân bón hữu cơ an toàn, không gây cháy lá hay tồn dư hóa chất độc hại.

– Hấp thu nhanh, ít bay hơi, giảm lượng phân bón cần dùng so với phân hóa học, từ đó tiết kiệm chi phí sản xuất.

 

### Lưu ý khi sử dụng:

– **Pha loãng**: Tùy loại cây, pha 1 lít đạm cá với 200-1000 lít nước để tưới gốc hoặc phun lá (ví dụ: cây ăn trái 1:200, rau màu 1:300).

– **Thời điểm**: Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh tổn hại lá.

– **Ngừng trước thu hoạch**: Rau màu ngừng 7-10 ngày, cây ăn trái 1-2 tháng để đảm bảo an toàn thực phẩm.

 

Phân đạm cá nguyên chất là giải pháp bền vững trong nông nghiệp hữu cơ, phù hợp với xu hướng bảo vệ môi trường và sức khỏe con người hiện nay.